Urazy czaszkowo- mózgowe

 Urazy czaszkowo-mózgowe są coraz częstsze, a ich śmiertelność nadal wzrasta i jest już na trzecim miejscu po nowotworach i chorobach serca.

Do obrażeń mózgu często do chodzi w związku z:
- wypadkami komunikacyjnymi
- upadkami z wysokości
- upadkami spowodowanymi utratą równowagi
- pobiciem
- nieprawidłową obsługą maszyn
- katastrofami żywiołowymi

Bardzo często istnieje niezgodność między siłą urazu a następstwami spowodowanymi w układzie nerwowym. Gdyż czasami lekki uraz głowy może doprowadzić do ciężkiego kalectwa, a nawet do śmierci. Dlatego wręcz priorytetową kwestią jest ustalenie przebiegu wypadku i zrozumienie jego mechanizmów, które potem należy skonfrontować z badaniem lekarskim. Pozwoli to na skuteczne leczenie jak i ocenę deficytu neurologicznego. Czasami jednak stan pacjenta w jakim pojawia się on po przebytym urazie, np. gdy jest pod wpływem alkoholu czy narkotyków znacznie utrudnia prawidłową ocenę obrażeń i stanu pacjenta.

Krótko po urazie, jeszcze we wstrząsie, zaburzenia ze strony OUN są mało dostrzegalne dla badających pacjenta lekarzy. Dlatego ocena wstępna wymaga ustalenia, czy wystąpiły obrażenia wielonarządowe z podejrzeniem urazu czaszkowo ? mózgowego, czy może obrażenia miejscowe z podejrzeniem urazu czaszkowo ? mózgowego.

Urazy czaszkowo ? mózgowe w obrażeniach wielonarządowych, w tym OUN, dochodzi podczas wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości, a także przy pobiciu. Obrażenia obejmują głowę, tułów, kończyny, mogą powodować wstrząs. Jeśli wystąpi ekipa ratownicza skupia się na opanowaniu krwawienia i właśnie wstrząsu pourazowego. Ocenę układu nerwowego przeprowadza się po opanowaniu krwawienia, wstrząsu. W badaniu neurologicznym należy zwracać uwagę na wydolność pnia mózgu oraz motorykę ogólną ciała. Czasami ocenę motoryki poszkodowanego może skomplikować występowanie bólu pourazowego, który ?przysłania? zaburzenia sterownicze układu nerwowego.

Urazu czaszkowo ? mózgowe przy obrażeniach miejscowych są z pozoru urazami lekkimi, jednak ich odbicie się na układzie nerwowym może być poważne. Niewielki uraz głowy powoduje powstanie minimalnych drgań, które jednak odbijając się od kości czaszki wpadają w interferencję, która rozrywa naczynia krwionośne i tkankę mózgową.
W urazach o takim charakterze może dojść do powikłań wewnątrzczaszkowych:
- krwiak przymózgowy
- stłuczenie lub krwiak mózgu
- krwotok podpajęczynówkowy
Dlatego w takich przypadkach konieczne są badania kliniczne wsparte badaniem neuroobrazującym.

Urazy głowy mogą przebiegać z uszkodzeniami pokrywy i podstawy czaszki, którym mogą towarzyszyć obrażenia wewnątrzczaszkowych tkanek nerwowych, jednak takie obrażenia mogą wystąpić również bez zmian kostnych czaszki.

Złamaniom pokrywy i podstawy czaszki towarzyszy obraz kliniczny wstrząśnienia pnia mózgu, do oceny zmian wykorzystuje się zdjęcia radiologiczne czaszki.